گام سوم آموزش پروژه محور متره ساختمان بتنی - چگونه وزن میلگردهای ستون سازه را متره کنیم
چگونه وزن میلگردهای ستون را محاسبه کنیم ؟
در بخش قبل موفق شدیم قالب بندی و بتن ریزی ستون سازه بتنی را محاسبه کنیم. در ادامه این مبحث به سراغ محاسبه وزن میلگردهای ستون می رویم .
در این بخش هدف های ما :
محاسبه وزن میلگردهای طولی ستون بتنی (چگونه وزن میلگردهای طولی ستون بتنی را محاسبه کنیم)
محاسبه تعداد و وزن خاموت های ستون بتنی (چگونه تعداد و وزن خاموت های ستون بتنی را محاسبه کنیم)
را محاسبه کنیم.
بعد از متره کردن قالب بندی و بتن ریزی ستون به بخش مهم متره ستون یعنی آرماتوربندی ستون (محاسبه ورن میلگردهای ستون) می رسیم . آرماتوربندی ستون شامل آرماتور طولی و آرماتور برشی (خاموت) می باشد که باید وزن هر نمره آرماتور (سایز میلگرد) را در نهایت بدست آورد . واحد آرماتوربندی همانطور که در مرحله آرماتوربندی فونداسیون (محاسبه وزن میلگرد فونداسیون) گفته شد کیلوگرم می باشد . به سراغ پلان ستون می رویم و توضیحات تکمیلی را در طی آموزش ذکر می کنیم . در شکل زیر پلان ستون ها نمایش داده شده است .
ما محاسبه آرماتوربندی ستون را برای درک بهتر به دو بخش
آرماتور طولی ستون
آرماتور برشی ستون (خاموت ستون)
تقسیم می کنیم و در ادامه به توضیح کامل این موارد می پردازیم.
چگونه وزن میلگردهای طولی ستون را محاسبه کنیم؟
برای محاسبه ، آرماتور طولی را به چند بخش کوچک تقسیم می کنیم که درک آن ساده تر شود . اگر به پلان ستون نگاه بیندازیم می بینیم مقدار آرماتور ستون در پایین ترین طبقه ، طبفات وسط و بالاترین طبقه متفاوت است در ادامه به صورت کامل این تفاوت را یاد می گیریم.
محاسبه آرماتور طولی طبقه پایینی (ستون متصل به فونداسیون سازه) :
در محاسبه آرماتور این طبقه ما بسته به شکل طراحی با دو حالت رو به رو میشویم .
اتصال پی به ستون دارای آرماتور ریشه باشد . (دو مرحله ای)
اتصال پی به ستون مستقیم باشد و از ریشه (میلگرد انتظار) استفاده نشود . (یک مرحله ای)
که این تفاوت در نحوه اجرا کاملا به نقشه سازه ای بستگی دارد.
1 – ستون دارای آرماتور ریشه (اجرای ستون به روش میلگرد انتظار) :
در این نوع اتصال ما برای متره کردن ریشه ستون (میلگرد انتظار ستون) را متره میکنیم و قسمت بالای ستون که به ریشه اتصال می شود مانند آراماتور های طولی طبقات وسط (که در ادامه توضیح داده می شود) محاسبه میشود. که شکل و نوع محاسبه آن در ادامه توضیح داده میشود .
با توجه به نکته بالا میلگرد ستون طبقه پایینی شامل میلگرد ریشه و میلگرد ستون می باشد . ابتدا میلگرد ریشه را محاسبه می کنیم . همانطور که در شکل بالا می بینیم (رنگ قرمز) میلگرد ریشه شامل خم , میلگرد داخل فونداسیون و میلگرد انتظار برای اتصال میلگرد ستون می باشد . پس داریم :
طول یک میلگرد ریشه = خم + داخل پی + انتظار
داخل پی = قطر میلگرد پی – کاور پی – ارتفاع پی
ستون طبقه پایینی پروژه مورد نظر ما از نوع اول می باشد , پس ما داریم :
داخل پی : cm41.9 = 1.6 – 6.5 – 50
طول یک میلگرد ریشه :cm 106.9 = 15 + 41.9 + 50
حال باید ببینیم چند میلگرد ریشه در یک ستون داریم . برای این کار به سراغ پلان میلگرد عرضی ستون طبقه پایینی میرویم . که در شکل زیر داریم :
با ضرب کردن تعداد میلگرد ریشه در طول یک میلگرد ریشه , طول میلگرد ریشه یک ستون را بدست می آوریم که در اینحا داریم :
طول میلگرد ریشه یک ستون :m 10.69 =cm 1069 = 10 * 106.9
برای کم کردن حجم محاسبات ما از روش مشابه گیری استفاده میکنیم . در اینجا هم چون ستون ها دو تیپ هستند برای راحتتر کردن محاسبات تعداد ستون های مشابه را با توجه پلان آکس بندی و ستون گذاری مشخص میکنیم .
با توجه به پلان آکس بندی (شکل بالا) :
تعداد ستون C1 = 10
تعداد ستون C2 = 4
که چون ما در بالا میلگرد ریشه ستون C1 را محاسبه کردیم با ضرب آن مقدار در تعداد مشابه آن ستون میلگرد ریشه کل ستون های C1 به دست می آید .
میلگرد ریشه کل ستون های C1 = m 106.9 = 10 * 10.69
خب همانطور که در مرحله آرماتور فوندانسیون ذکر شد ما در انتها باید وزن میلگرد را به دست بیاوریم , پس برای اینکار باید مقدار بدست آمده را در وزن مخصوص میلگرد مصرفی ضرب کرد . در اینجا از میلگرد نمره 16 استفاده شده که وزن مخصوص آن 1.58 kg/m است . پس داریم :
وزن میلگرد های مصرفی کل ستون ها :kg 168.902 = 10 * 106.9
حال برای درک بهتر , محاسبات را در جدول وارد می کنیم :
واحد |
وزن |
وزن مخصوص میلگرد |
طول میلگرد |
تعداد میلگرد ستون |
تعداد ستون مشابه |
نام |
Kg |
168.902 |
1.58 |
1.069 |
10 |
10 |
آرماتور ریشه ستون C1 |
برای ستون C2 هم به همین روش محاسبه میشود که چون ستون C2 مشابه ستون C1 است از تکرار محاسبات صرف نظر کرده و فقط محاسبات جدول کلی ذکر میشود :
واحد |
وزن |
وزن مخصوص میلگرد |
طول میلگرد |
تعداد میلگرد ستون |
تعداد ستون مشابه |
نام |
Kg |
168.902 |
1.58 |
1.069 |
10 |
10 |
آرماتور ریشه ستون C1 |
Kg |
67.5608 |
1.58 |
1.069 |
10 |
4 |
آرماتور ریشه ستون C2 |
Kg |
236.463 |
جمع وزن آرماتور ریشه |
2- اجرای ستون مستقیم باشد (اجرا بدون میلگرد انتظار) :
در این نوع , ستون به صورت مستقیم از پی اجرا میشود . شکل و نوع محاسبه این نوع ستون در ادامه توضبح داده میشود .
طول آرماتور ستون : قسمت داخل ستون طبقه بالا + قسمت داخل تیر + قسمت داخل ستون طبقه پایینی + قسمت داخل پی
محاسبه آرماتور طولی طبقه وسط :
به محاسبه آرماتور طولی ستون های وسط رسیدیم , شکل و محاسبه آرماتور طولی طبقه وسط در ادامه توضیح داده میشود.
میلگرد طولی : قسمت داخل ستون بعدی + قسمت داخل تیر (ارتفاع تیر) + قسمت داخل ستون فعلی(ارتفاع ستون طبقه فعلی)
در پروژه فعلی برای ستون پیلوت (طبقه پایینی - همانطور که گفته شد چون طبقه پایینی دارای آرماتور انتظار بود آرماتور اصلی ستون آن مانند طبقات وسط محاسبه میشود ) داریم :
میلگرد طولی :m 3.8 = 0.5 + 0.4 + 2.9
طول یک میلگرد ستون وسط محاسبه شد ، تعداد میلگرد ستون و تعداد ستون مشابه مانند ستون طبقات پایینی از پلان برداشت میشود در اینجا از توضیح دوباره آن صرفنظر میکنیم و نتایج نهایی را با قرار دادن در جدول ذکر می کنیم .
واحد |
وزن |
وزن مخصوص میلگرد |
طول میلگرد |
تعداد میلگرد ستون |
تعداد ستون مشابه |
نام |
Kg |
600.4 |
1.58 |
3.8 |
10 |
10 |
آرماتور پیلوت ستون C1 |
Kg |
240.16 |
1.58 |
3.8 |
10 |
4 |
آرماتور پیلوت ستون C2 |
Kg |
240.16 |
1.58 |
3.8 |
10 |
4 |
آرماتور طبقه یک ستون C2 |
Kg |
1080.72 |
جمع وزن آرماتور شامل طبقات وسط |
- توجه : در پروژه ما ستون C1 طبقه اول جزو ستون های طبقه آخر به حساب می آید که در بخش ستون طبقه آخر محاسبه و آموزش داده می شود . ستون طبقه اول C2 جزو ستون های طبقه وسط به حساب می آید (طبقه خرپشته بالای آن قرار دارد ) پس در این بخش محاسبه شد.
محاسبه آرماتور طولی طبقه آخر :
شکل و محاسبه آرماتور طولی ستون طبقه آخر در ادامه توضیح داده میشود :
طول میلگرد : خم + قسمت داخل تیر + قسمت داخل ستون طبقه فعلی ( ارتفاع ستون )
قسمت داخل تیر : قطر میلگرد بالایی تیر – کاور تیر – ارتفاع تیر
که در پروژه فعلی برای ستون C1 طبقه اول داریم :
قسمت داخل تیر :Cm = 0.332 m 33.2 = 1.8 - 5 - 40
طول میلگرد :m 3.482 = 0.25 + 0.332 + 2.9
دوباره از ذکر توضیحات تکراری صرفنظر کرده و محاسبات را مستقیما در جدول وارد می کنیم :
واحد |
وزن |
وزن مخصوص میلگرد |
طول میلگرد |
تعداد میلگرد ستون |
تعداد ستون مشابه |
نام |
Kg |
600.4 |
1.58 |
3.8 |
10 |
10 |
آرماتور طبقه یک ستون C1 |
Kg |
118.42 |
1.58 |
2.082 |
9 |
4 |
آرماتور طبقه خرپشته ستون C2 |
Kg |
718.82 |
جمع وزن آرماتور شامل ستون طبقه آخر |
در نهایت همه میلگرد های محاسبه شده را در جدول نهایی وارد می کنیم :
واحد |
وزن |
وزن مخصوص میلگرد |
طول میلگرد |
تعداد میلگرد ستون |
تعداد ستون مشابه |
نام |
Kg |
168.902 |
1.58 |
1.069 |
10 |
10 |
آرماتور ریشه ستون C1 |
Kg |
67.5608 |
1.58 |
1.069 |
10 |
4 |
آرماتور ریشه ستون C2 |
Kg |
600.4 |
1.58 |
3.8 |
10 |
10 |
آرماتور پیلوت ستون C1 |
Kg |
240.16 |
1.58 |
3.8 |
10 |
4 |
آرماتور پیلوت ستون C2 |
Kg |
600.4 |
1.58 |
3.8 |
10 |
10 |
آرماتور طبقه یک ستون C1 |
Kg |
240.16 |
1.58 |
3.8 |
10 |
4 |
آرماتور طبقه یک ستون C2 |
Kg |
118.42 |
1.58 |
2.082 |
9 |
4 |
آرماتور طبقه خرپشته ستون C2 |
Kg |
2036.007 |
جمع وزن آرماتور طولی ستون طبقات |
تا این مرحله توانستیم وزن میلگردهای طولی ستون را محاسبه کنیم. حال باید خاموت های ستون محاسبه شود :
تعداد میلگردهای خاموت ستون چگونه محاسبه می شود؟
در اینجا به محاسبه آرماتور برشی ستون (خاموت) رسیدیم . برای محاسبه خاموت ابتدا ما باید طول یک خاموت را محاسبه کرده و سپس تعداد خاموت را در طول ستون بدست بیاوریم و با ضرب کردن طول یک خاموت در تعداد خاموت در تعداد ستون مشابه طول کلی خاموت در آْن محور به دست می آید که چون ما در انتها وزن کل میلگرد های مورد نیاز را لازم داریم با ضرب کردن طول کلی خاموت در وزن مخصوص میلگرد ، وزن کل میلگردها به دست می آید .
در ادامه توضیحات را با انجام متره پروژه خودمان کامل می کنیم .
محاسبه میلگرد برشی (خاموت) ستون C1 طبقه همکف :
همانطور که در شکل زیر می بینیم میلگرد برشی ستون C1 طبقه همکف نمایش داده شده است :
در ستون C1 طبقه همکف داریم :
کاور = 4 سانتی متر
خم = 6 سانتی متر
طول خاموت = (خم*2)+(2*((2*کاور) - عرض)+(2*((2*کاور) - طول)
داریم :
L = (35 – (4*2)*2) + (35-(4*2)*2) + (2*6) = 120 cm = 1.2 m
حال تعداد خاموت ستون C1همکف را محاسبه می کنیم ، به سراغ برش طولی ستون می رویم ، در شکل زیر برش ستون را ملاحضه مینماییم :
همانطور که میبینیم فاصله خاموت ها در بالا و پایین ستون با فاصله خاموت ها در وسط ستون متفاوت است.پس ما تعداد خاموت ها را در هر قسمت جدا محاسبه کرده (گوشه و وسط) و در انتها مجموع این تعداد را با تعداد خاموت در تیر بالا و تعداد خاموت در پی (اگر ستون طبقه متصل به پی بود !!!!) جمع میکنیم . که در ستون مورد نظر داریم :
(( در شکل بالا 3 خاموت داخل پی و 2 خاموت داخل تیر متصل به ستون موجود است که باید در محاسبات لحاظ شود ))
تعداد خاموت = تعداد خاموت در پی (در صورتی که ستون متصل به پی باشد) + تعداد خاموت در تیر بالا + تعداد خاموت در وسط ستون + ( تعداد خاموت در گوشه ستون * 2 )
حال چگونه تعداد خاموت را در گوشه و وسط محاسبه کنیم ؟ همانطور که در تصویر بالا می بینیم روی شکل مقدار اندازه از ستون که فاصله خاموت در گوشه ستون در آن متفاوت است مشخص شده است که در شکل بالا این اندازه 55 سانتی متر (فاصله خاموت خور گوشه : 55 سانتی متر) است که در این اندازه 55 سانتی متری از ستون فاصله خاموت های ما هر 10 سانتی متر است که هر خاموت هم میلگرد 8 است .
برای بدست آوردن تعداد خاموت در گوشه به روش زیر عمل می کنیم :
تعداد خاموت گوشه = 1 + (فاصله خاموت گوشه / فاصله خاموت خور گوشه )
( 55 / 10 ) + 1 = 7 : تعداد خاموت گوشه
حال این عدد را در 2 ضرب می کنیم ( برای خاموت های گوشه بالا و پایین )
6 * 2 = 14 تعداد خاموت گوشه بالا و پایین
حال به روش زیر تعداد خاموت های وسط را محاسبه می کنیم ، ابتدا فاصله خاموت خور وسط را بدست می آوریم :
فاصله خاموت خور وسط : ( 2 * فاصله خاموت خور گوشه ) – طول ستون
در ستون مورد نظر ما که در طبقه همکف است طول ستون 2.9 متر می باشد ، پس داریم :
2.9 m – ( 2 * 0.55 m ) = 1.8 m
حال برای تعداد خاموت وسط داریم :
تعداد خاموت وسط = 1 + (فاصله خاموت وسط / فاصله خاموت خور وسط )
که در ستون فعلی همانطور که در شکل زیر میبینیمفاصله خاموت وسط هر 20 سانتی متر است :
( 180 / 20 ) + 1 = 10 : تعداد خاموت وسط
حال همانطور که در ابتدا ذکر شد تعداد کل خاموت ها در ستون فعلی برابر می شود با :
10 + 14 + 2 + 3 = 29
- نکته : همانطور که از برش طولی ستون مشخص است 3 خاموت داخل پی (چون ستون متصل به پی بود) و 2 خاموت در تیر متصل به ستون قرار داشت گه در محاسبات به تعداد خاموت های وسط و گوشه اضافه شد .
همانطور که از پلان آکس بندی ستون ها مشخص است , تعداد ستون مشابه C1 ، 10 ستون می باشد.
حال اطلاعات اولیه را داریم و می توانیم جدول را تهیه کنیم ، در زیر جدول میلگرد عرضی ستون C1 نشان داده شده است :
واحد |
وزن |
وزن مخصوص میلگرد |
طول یک میلگرد عرضی |
تعداد میلگرد عرضی |
تعداد ستون مشابه |
نام |
Kg |
137.46 |
0.395 |
1.2 |
29 |
10 |
میلگرد عرضی ستون C1 طبقه همکف |
Kg |
137.46 |
جمع کل |
همانطور که دیدیم خاموت ستون C1 محاسبه شد ، با دقت دوباره در برش عرضی ستون ملاحظه می شود که به ستون C1 به جز خاموت ، خاموت اضافه سنجاقکی نیز دارد که باید محاسبه شود که در اینجا فقط طول آن باید محاسبه شود زیرا تعداد خاموت سنجاقکی برابر با همان تعداد خاموت است .
در شکل زیر طول خاموتی که باید محاسبه شود نشان داده شده است :
طول خاموت سنجاقکی = ( 2 * خم ) + (( 2 * کاور)– طول یا عرض )
L = ( 35 – ( 2 * 4 ) ) + ( 2 * 6 ) = 39 Cm = 0.39 m
حال جدول را برای میلگرد اضافه سنجاقکی ستون C1 طبقه همکف تهیه می کنیم :
واحد |
وزن |
وزن مخصوص میلگرد |
طول یک میلگرد عرضی |
تعداد میلگرد عرضی |
تعداد ستون مشابه |
نام |
Kg |
44.67 |
0.395 |
0.39 |
29 |
10 |
میلگرد عرضی سنجاقکی ستون C1 طبقه همکف |
Kg |
44.67 |
جمع کل |
برای تعداد خاموت ستون C2 طبقه همکف و تعداد ستون C1 , C2 طبقات دیگر ریز محاسبات را تکرار نمیکنیم و همه را در جدول کلی ذکر می کنیم :
واحد |
وزن |
وزن مخصوص میلگرد |
طول یک میلگرد عرضی |
تعداد میلگرد عرضی |
تعداد ستون مشابه |
نام |
Kg |
137.46 |
0.395 |
1.2 |
29 |
10 |
میلگرد عرضی ستون C1 طبقه همکف |
Kg |
44.67 |
0.395 |
0.39 |
29 |
10 |
میلگرد عرضی سنجاقکی ستون C1 طبقه همکف |
Kg |
54.98 |
0.395 |
1.2 |
29 |
4 |
میلگرد عرضی ستون C2 طبقه همکف |
Kg |
17.87 |
0.395 |
0.39 |
29 |
4 |
میلگرد عرضی سنجاقکی ستون C2 طبقه همکف |
Kg |
114.55 |
0.395 |
1 |
29 |
10 |
میلگرد عرضی ستون C1 طبقه اول |
Kg |
38.95 |
0.395 |
0.34 |
29 |
10 |
میلگرد عرضی سنجاقکی ستون C1 طبقه اول |
Kg |
45.82 |
0.395 |
1 |
29 |
4 |
میلگرد عرضی ستون C2 طبقه اول |
Kg |
15.58 |
0.395 |
0.34 |
29 |
4 |
میلگرد عرضی سنجاقکی ستون C2 طبقه اول |
Kg |
33.18 |
0.395 |
1 |
21 |
4 |
میلگرد عرضی ستون C2 طبقه خرپشته |
Kg |
503.06 |
جمع کل |
- نکته 1 : ارتفاع ستون طبقه همکف و طبقه اول2.9 متر در نظر گرفته شد .
- نکته 2 : ارتفاع ستون خرپشته 1.5 متر در نظر گرفته شد .
- نکته 3 : ستون خرپشته میلگرد سنجاقکی نداشت .
در این آموزش توانستیم نحوه متره کردن میلگرد های طولی ستون و همچنین خاموت ستون را محاسبه کنیم. در گام های بعدی به ادامه متره اسکلت ساختمان بتنی می پردازیم .
با سلام و عرض ادب
اینکه در هر ناحیه از ستون به تعداد خاموتها ۱ عدد اضافه میکنید ظاهرا در آخر باید ۲ عدد از مجموع کل خاموتها کم شود. چونکه با هم هم مرز هستند و ۲ عدد از خاموتها دو بار شمرده میشوند.